غیر فعالی یا کاهش فعالیت،کاهش یا فقدان اشتها،افزایش موکوس یا غشاء روی بدن،نقاط یا کرمهای قابل مشاهده بر بدن،افزایش شدت تنفس،خاراندنبدن.
نحوه ی شناسایی ماهی بیمار:به طور کلی رفتار و وضع ظاهری ماهی بیمار از ماهی ها سلم متمایز است
بنابراین به آسانی می توان در یک آکواریوم بین تعدادی ماهی می توان ماهی بیمار را تشخیص داد.
عوامل ظاهری که در شناسائی ماهی بیمار موثر است عبارتند از:
1 بیحال شدن ماهی
2. فرار نکردن در اثر تحریک یا ترساندن
3. شنای غیر طبیعی
4. جدا شدن از سایر ماهی ها و کناره گیری کردن از آنها
5. ماندن در سطح آب
6 باز نگهداشتن دهان
7. مالیدن بدن به دیواره ها و کف آکواریوم
8. پریدن از آب
9 سریع شدن تنفس و افزایش تعداد آن در دقیقه
10 کمرنگ شدن سطح بدن
11. خونریزی جلدی
12. سخت شدن یا پاره شدن باله ها
13. تا خوردن باله
14 ظاهر شدن لکه های سفید یا قرمز بر روی بدن
15. پیدا شدن لکه های ابر مانند بر روی بدن
16. غیر طبیعی بودن تغذیه
هر ماهی می تواند یک یا چند مورد از موارد بالا را بروز دهد و اگر برای شناسایی یا کنترل ماهی بیمار کاری انجام ندین هم سایر ماهی ها بیمار میشوند هم اینکه بیماری قابل کنترل نخواهد بود.
تشخیص بیماری از علائم ظاهری ماهیان آکواریومی
عفونتهای باکتریایی :
کم تحرکی ، رنگ پریدگی ، تخریب باله ها،پف کردگی بدن ،تیرگی چشمها،گوشه گیری،ظهور رگه های قرمز در طول بدن،قرمزی یا التهاب پوست،باله ها یا اندامهای داخلی،اشکال در تنفس.
عفونتهای قارچی: (غالبا به عنوان عامل ثانویه در بیماریهای دیگر بروز میکند)
شنای نامنظم و سرگردان،حرکات تند،خاراندن بدن ،تظاهرات ریشدار پنبه مانند بر روی پوست یا چشم یا دهان.
بیماریهای انگلی:
غیر فعالی یا کاهش فعالیت،کاهش یا فقدان اشتها،افزایش موکوس یا غشاء روی بدن،نقاط یا کرمهای قابل مشاهده بر بدن،افزایش شدت تنفس،خاراندن بدن.
نشانه های های کلینیکی( قابل مشاهده) :ماهیان بیمار ممکن است یک یا دو نشانی کلینیکی را نشان دهند واین علائم شامل شنای عمودی و مارپیچی به دورخود ، بیحسی ، سیاهی رنگ ، اگزوفتالمی یک یا دو طرفه ، POPEYE ( بیرون زدگی) یک یا هردو چشم ،کدورت قرینه ، هموراژی درداخل ویا اطراف کره چشم ، سرپوش آبششی ، قاعده باله ها منفذ مقعد ، قلب و یا جاهای دیگر بدن ، آسیت ( ادم و بادکردگی شکم) و زخم پوستی میباشد. درمواردی ماهیان بیمار تا زمان مرگ فاقد نشانی های آشکاری میباشند . همچنین با توجه به نشانه های فوق اغلب درماهیان بیمار علائم هموراژی ، POPEYE ، شنای عمودی ، افزایش سریع تلفات همواره دیده میشوند.
انواع بیماری های ماهی:بیماری نکروز عصبی(VNN )علائم کلینیکی و یافته های کالبد گشایی:
علائم اصلی بیماری با حالات متنوعی از اختلالات عصبی مشخص می گردد. مواردی همچون رفتارهای شنای نامتعارف (مارپیچی ، چرخشی یا خوابیده بر آب با شکمی متورم ) و بروز حالات و اکوئولاسیون (حفره حفره ) در بافت عصبی مرکزی از موارد شاخص این بیماری است . ( این حالت مشابه عارضه جنون گاوی یا بیماری معروف (Bovine Spongiform Encephalopathy) یاBSE در گاوان می باشد. با این تفاوت که وضعیت زئونوز بودن این بیماری مورد بحث و قابلیت انتقال ان به انسان هنوز به اثبات نرسیده و فعلا احتمال انتقال آن به انسان منتقی است.) در عارضه نکروز عصبی ویروسی در ماهیان معمولاً این حالات واکوئوله شدن در لایه های هسته دار بافت شبکیه چشم نیز به چشم می خورد و بطور معمول در ماهیان جوان ضایعات با شدتبیشتری مشاهده می شود. در ماهیان مسن تر ضایعات گسترده بوده و در این سنین ضایعات نسبت به شبکیه تمایل بیشتری دارند. حضور گنجیدگی های داخل سیتوپلاسمی از سلولهای بافت مغز در برخی گونه ها ، گزارش شده است ولی در اغلب گونه ها نکروز بافت عصبی عارضه ای معمول بوده و به کرات مشاهده شده است .
همانگونه که در تصویر بالا مشاهده می شود اتساع کیسه شنا و یرخونی بافت مفز از طریق یوست و غصروف شفاف بچه ماهیان قابل رویت است
درروند معمول بیماری ، با شروع اولین علائم بالینی ، مرگ و میر قابل توجهی در ماهیان رخ می دهد . با وجود آنکه بیماری در ماهیان جوان در برخی گونه ها بندرت اتفاق می افتد ولی مرگ و میر در سایر گونه ها اغلب در سنین پایین و ماهیان جوان رخ می دهد که معمولاً به حد 100 % نمی رسد . این موضوع بیانگر وابسته به سن بودن و حساسیت ماهیان جوان به بیماری است . مرگ و میر قابل توجهی از ماهیان گونه Sea bass اروپایی و هامور ( grouper ) در سنین بازاری گزارش شده است ولی در این گونه ها نیز مرگ و میر بیشتر در ماهیان جوان مشاهده شده است . انتقال عمودی عامل مسببه بیماری در گونه P.dentex به اثبات رسیده است و این حقیقت با رخداد زودرس چهره بالینی بیماری در ماهیان جوان مشخص شده است .ایننتایج منجر به کنترل بیماری در بچه ماهیان جنس Striped Jack به نحوموفقیت آمیزی شده است که این عمل به کمک آزمون تشخیصی RT – PCR و به منظور تشخیص مولدین حامل ویروس ونیز ضد عفونی تخمهای بارور به وسیله گاز ازن صورت گرفته است .
همچنین بر خلاف انتظار ، آلودگی مایعات تخمدانی نیز در گونه D. Labrax مشاهده است ، این در حالی است که بطور معمول بیماری دراین گونهمعمولاً سی روز پس از بارور نمودن تخمها مشاهده می شود .
درخصوص راه انتقال و معرفی ویروس به محیط به غیر از انتقال از طریق سلول های جنسی و همزیستی ماهیان با هم تاکنون راه دیگری به اثبات نرسیده است ولی احتمالاتی همچون آبهای جاری ، ماهیان جوانی که در یک مکان نگهداری می شوند ، ظروف حمل ماهیان و کشتی ها نیزدر انتقال بیماری مطرح می باشند . این موضوع به اثبات رسیده است که اینگونه ویروس های کوچک نسبت به شرایط محیطی کاملاً مقاوم بوده لذا می توانند به سهولت توسط فعالیت های تجاری در جهان منتشر گردند.
ماهی گونه Umbrina cirrosa در تصاویر بالا که به عارضه نکروز عصبی ویروسی VNN مبتلا شده است. اندامهای داخلی طبیعی بوده ولی لوله گوارش خالی به نظر میرسد. کیسه شنا متورم و اتساع یافته مشاهده می شود.عارضه و جراحت خارجی خاصی وجود نداشته و بیحالی و عدم تعادل در هنگام شنا ( شنای نا متعارف) از علائم دیگر این بیماری است.
نکرو پسی ( یافته های کالبد گشائی)
دربررسی های کالبد گشائی ممکن است مایعات خون آلود در محوطه شکمی مشاهده شود . طحال بزرگ وقرمز رنگ ، کبد رنگ پریده ، تورم وآماس دراطراف قلب وکلیه نیز جلب توجه می نماید . بسیاری از استرپتوکوکها مغز وسیستم اعصاب ماهیان را آلوده نموده وموجب شنای عمودی میگردند.
تشخیص ودرمان
اکثر باکتریهای فرصت طلب ماهیان بعد از رنگ آمیزی گرم ، در زیر میکروسکوپ برنگ صورتی ظاهر شده و بیشتر آنها میله ای شکل بوده وگرم منفی نامیده میشوند . درصورتیکه استرپتوکوکوسها بعد از رنگ آمیزی برنگ ارغوانی درآمده و بیشتر کروی ویا بیضی شکل هستند وگرم مثبت خوانده میشوند . تشخیص اولیه با توجه به تاریخچه وعلائم کلینیکی ، یافته های کالبد گشائی میسر است . اسلاید های اخذ شده از بافتهای تازه مغز ، طحال ، کلیه وکبد باکتریهای گرم مثبت را نشان میدهند.اگر درکارگاهی با ماهیان بیمار دارای علائم بیماری (شنای عمودی وغیر عادی ، POPEYE ، خونریزی ، مرگ و میرسریع و شدید ، کوکسی های گرم مثبت در مغز وکلیه) مواجه شویم ، مشکوک به استرپتوکوکوز
گردیده و تأئید تشخیص نیازمند کشت باکتریائی از ارگانهای داخلی بویژه کلیه و مغز می باشد . محیط کشت انتخابی بلاد آگار بوده وبهتر است بعد از جداسازی باکتری نسبت به آنتی بیوگرام اقدام گردد . باکتریهای گرم مثبت و مشخصا" استرپ درمقابل اریترومایسین حساس بوده ویک دوره دز درمانی به میزان 5/1 گرم اریترومایسین دریک پوند غذا بمدت 10تا 14 روز موثر می باشد . هرچند آنتی بیوگرام قدرت تاثیر آنتی بیوتیکها را مشخص میکند اما کمک گرفتن از متخصصین بهداشت ماهی و تشخیص آزمایشگاهی بسیار زیاد توصیه میشود . زیرا اگر میزان غذا ویا دفعات غذا دهی را زیاد کنیم ، ندانسته از عمل آنتی بیوتیکها جلوگیری می کنیم .گاهی پرورش دهندگان مبادرت به درمان با داروهای قوی وغیر قانونی می کنند که موجب رسوب دارو در بافتهای ماهی میشود و امنیت غذائی و بهداشتی جامعه را به خطر می اندازد لذا توصیه میشود که پس از مشورت با متخصصین دامپزشکی در رشته بیماریهای آبزیان از آنتی بیوتیک موثر و به طریقه صحیح استفاده و مدت زمان مصرف رعایت گردد.
پیشگیری :پیشگیری از بیماری همیشه ارجح تر از درمان بوده وبرنامه پیشگیری براساس کاهش استرسها ، بهبود کیفیت آب ، به حداقل رساندن عوامل عفونی توسط ضد عفونی کننده ها ، رعایت اصول بهداشتی وبهسازی محیط استوار است . ضمنا" بنظر میرسد در هرموقع از سال بیماری استریتوکوکوز میتواند دردرجه حرارتهای بالا بطور مداوم بروز نماید.مطالعه سیستم های پرورش دریائی در ژاپن تشان از حضور استرپتوکوکها در آبهای شور ولجن آلود دارد و با میزان زیادی درآبها بالاخص درطول ماههای تابستان دیده شده است.این موضوع دربعضی ازسیستم های پرورش ماهی که تعدادی از استرپها میتوانند بطور طبیعی حضور داشته باشند مشکل ساز می باشد. زیرا باکتری در محیط اندمیک شده ودرمزرعه ضمن تثبیت گاهی موجب بروزبیماری میگردد در نتیجه،
عفونت های استرپتوکوکی ممکن است به شکل دوره ای با عود نمودنبیماری مخصوصا" در مواقع افزایش استرس زیاد دیده شوند.در صورت مشکوکبودن به گروهی از ماهیان از نظرآلودگی به استرپتوکوک ، جمعیت آلوده را بایدسریعا" از سایرین ایزوله کردو تا آنجا که امکان دارد ازوسائل اختصاصی مانند تورسالیک و... استفاده شود و بعد از کاربرد وسائل باید جهت اطمینان کاملاین لوازم را در مواد ضدعفونی کننده مانند کلرید بنزالکونیوم فرو بریم ضمنا مواد ضد عفونی کننده باید طبق دستور کارخانه سازنده مصرف شود. عفونت های استرپتوکوکی میتواند بسرعت در گروهی از ماهیان که درمعرض آب آلوده با باکتریها قرار دارد گسترش یابد . همچنین گسترش بیماری در یک گروه از ماهیان بروش خوراکی ، کانی بالیسم درماهیان بیمار، تغذیه از غذای ماهیان آلوده دیده شده است . ازبین بردن ماهیان مرده هر چه سریعتر جهت کاهش آلودگی توصیه میگردد. غذای زنده ویا عمل آوری نشده ( تازه یا منجمد ) ممکن است منبع عفونت باشند و ارسال نمونه ها به آزمایشگاهمیکروبیولوژی جهت کشت باکتریائی قبل از مصرف الزامی می باشد.
انواع استرپتوکوکوس های بیماریزادر ماهیان :بسیاری از انواع استرپتوکوکوس ها میتوانند سبب بیماری درماهیان گردند وبیشتر آنها هنوز شناسائی ومشخص نشده است . تعیین وشناسائی همگی آنها که باعث بیماری در پستانداران وماهیان میگردند نیز غالبا" قابل اجرا نمی باشد.بعضی از انواع استرپها که برای ماهیان پاتوژن هستند درمحیط نیز یافت شده ومیتواند علت اندمیک شدن بیماری درمزرعه گردد. اطلاعات جامع وکامل برای تعیین گونه هائی که برای ماهی بیماریزا هستند ، در دسترس نمی باشد.بعنوان مثال انواعی که درماهیان ایجاد بیماری میکنند شامل استرپتوکوکوس دیفیسیلیس S.difficilis که درماهیان اسرائیل و استرپتوکوکوس پارابریس از ماهیان توربوت درشمال اسپانیا واسترپتوکوکوس میلری S.milleri از کلیه ماهیان Koi که دارای زخمهای سطحی بودند جدا شده است.استرپتوکوکوس اینیای S. iniaeیکی دیگر از گونه هائی است که از ماهیان وپستانداران جداشده وبحث آن در مبحث بعدی خواهد شد. سایر باکتریهای گرم مثبت که دارای ارتباط با استرپتوکوکوس بوده وبیماریهای مشابه ایجاد می نمایند شامل لاکتوکوکوس گارویه که از مار ماهی مهاجر وگیش دم زرد درژاپن ، لاکتوکوکوس پیسیوم و واگوکوکوس سالمونیناروم از ماهیان قزل آلای رنگین کمان جداشده است.
بیماری درانسان :بیماریزائی استرپتوکوکوس اینیای S.iniae درماهی وپستانداران وانسان مشخص شده است . اولین بار این باکتری در سال 1970 در رودخانه آمازون از دلفین جدا گردیده ودر سال 1994 بعنوان عامل بیماری در هیبرید تیلاپیا بوده ، هرچند که بعدا" مشخص گردید که با S.shiloi که بار اول در سال 1984 از تیلاپیا ودر اسرائیل ایزوله شده ، یکی بوده است . اولین گزارش بیماریزای این باکتری در انسان در سال 1991 و در تگزاس بوده ودر سال 1994 دومین مورد بیماری در اتاوای کانادا اتفاق افتاد و ضمنا" منشاٌ عفونت برای هیچکدام مشخص نگردید.در سال 1995 گروهی از پزشکان کانادائی ، بیماری را در 4 نفر از پرورش دهندگان مسن پیگیری نموده و این اشخاص دارای بیماریهای مزمن شامل دیابت و رمانیسم قلبی بودند. آنها می دانستند که اگردستانشان زخم باشد بعد ازصید و فرآوری بویژه تیلاپیا قطعا" بیمار میشوند . در تعداد 8 نفر از 11 نفر بیمار عارضه سلولیت ( عفونت دربافت های همبند) در دست و تب مشاهده شد . یکی از بیماران که دارای بیماری قلبی کلیوی ، دیابت و آرتریت بود ، عفونت شدید در بدنش گسترده شد . کلیه بیماران با آنتی بیوتیک درمان گردیده و بهبودی کامل حاصل نمودند.جالب توجه است که بدانیم افراد مسن با میانگین سن 69 سال در حین دستکاری با تیلاپیا مبتلا به بیماری میگردند. همچنین اشخاص ضعیف و یا افراد با سیستم ایمنی تضعیف شده نیز به بیماری حساس میباشند اغلب انسانهای بیمار شده داری زخم در دست ها ویا بریدگی بوده اند. کارشناسان بهداشت ماهی که درچندین ایالت کار می کردند ، مشکلا ت منتج به بیماری در کارگرانی که با تیلاپیا کار میکردند مشاهده وگزارش ننموده اند. اشخاصی که دارای سیستم ایمنی ضعیف شده هستند اختصاصا" اگراز بریدگی ویا زخم دردستها رنج می برند نسبت به بیماری بسیار حساسند و می باید احتیاطات وپژه ای را درحین کار با ماهیان بکار ببرند مانند پوشیدن دستکش و استفاده از صابونهای آنتی باکتریا ل همچنین برای کارگرانی که سیستم ایمنیبدنشان تضعیف شده بسیار مهم است که اطلاعات بهداشتی کافی کسب نمایند چرا که استرپتوکوکوس برایشان بیماریزا است وبطور طبیعی اشخاصسالم احتمال بسیار کمی دارد که بیماری را از ماهیان آلوده کسب نمایند.عفونت استرپتوکوکی چیست؟
هفت سال قبل درست زمانی که وینستن و همکارانش در خانه مشغول بررسی عامل انتقال باکتری استرپتوکوک آبزیان به تعدادی از کارگران مزارع پرورش ماهی بودند،غیاثی،کارشناس موسسه تحقیقات شیلات ایران این باکتری را برای نخستین بار از قزل‌آلای رنگین‌کمان در مازندران جدا کرد.
به گزارش دفتر بهداشت و بیماریهای آبزیان در موسسه تحقیقات شیلات ایران جنس استرپتوکوکوس از جمله باکتریهای کوکسی گرم مثبت است که در تعدادی از موجودات قادر است بیماریهای جدی ایجاد کند.
بیماری استرپتوکوکوزیس در ماهیان به عنوان یک بیماری رایج مطرح نیست اگر چه در موارد ابتلا میتواند تلفات قابل‌ملاحظه‌ای را به همراه داشته باشد. برخی از استرپتوکوک‌های دریایی در شرایط خاص میتوانند در انسان بیماریزا باشند. البته این‌گونه‌ها معمولا قادر به ایجاد بیماری در افراد سالم نیستند.
علاوه بر جنس استرپتوکوک،گروه‌های دیگری از باکتریهای مرتبط با این دسته وجود دارد که میتوانند عوارض و بیماریهای مشابهی را ایجاد کنند از جمله: لاکتوکوکوس‌ها (Lactococcus)، انتروکوکوس‌ها (Entrococcus) و واگوکوکوس‌ها (Vagococcus).
معمولا تمامی بیماریهای ایجاد شده توسط باکتریهای مذکور به عنوان بیماری استرپتوکوکوزیس تلقی میشوند. بیماری استرپتوکوکوزیس نخستین بار در سال 1957 از قزل‌آلاهای پرورشی در ژاپن گزارش شد (Hoshina et al1958) به دنبال آن گونه‌های دیگری از ماهیان از جمله آزاد ماهیان،کفال،تیلاپیا،٠?زل‌آلای دریایی، ماهیان خاویاری،باس مخطط،مارماهی و تعدادی از ماهیان زینتی نسبت به بیماری حساس تشخیص داده شدند.
بیماری در بیش از 24 گونه از ماهیان آب شیرین و دریایی و همچنین ماهیان پرورشی و وحشی گزارش شده است. مطالعات اخیر نشان می‌‌دهد که اغلب گونه‌های استرپتوکوک که میتوانند ماهی را آلوده کنند قابل سرایت به انسان هم هستند، ولی گونه غالب بیماریزای مشترک بین انسان و آبزیان،گونه اینایی (S.iniae) است.
عفونتهای استرپتوکوکی در ماهی‌ها اغلب با تعدادی از انواع استرس‌های زیست‌محیطی همراه است. این بیماری در صورت مناسب نبودن شرایط محیطی در سیستم‌های مداربسته هم امکان وقوع خواهد داشت.
قیاسی و همکاران در سال 1379 طی گشت‌های تحقیقاتی در استان مازندران این باکتری را از تعدادی از ماهیان مولد جداسازی و گزارش کردند.
پس از آن اخلاقی وهمکاران در سال 1380 روی وقوع استرپتوکوکوزیس در مزارع پرورشی ماهیان قزل‌آلا در استان فارس تحقیق کردند و حساسیت گونه‌های جدا شده نسبت به آنتی‌بیوتیک آنتروفلاکاسین در مقایسه با گونه‌های اینیایی و لاکتوکوکوس را مورد مطالعه قرار دارند.
این گروه در سال 1996 روی ایمن‌سازی ماهی ضد استرپتوکوکوزیس مطالعاتی را انجام داده است. در سال 2005 نیز سلطانی و همکاران روی مشخصات بیوفیزیکی و بیماریزایی عامل بیماری استرپتوکوکوزیس در ماهی قزل‌آلا شروع به مطالعه کردند.
عفونتهای استرپتوکوکوسی میتواند منجر به تلفات بالایی (کمتر از 50 درصد) طی مدت سه تا هفت روز شود. معمولا در بسیاری از موارد مزمن شیوع بیماری در طبیعت،تلفات طی چندهفته اتفاق افتاده و شامل تعداد تلفات کمی از ماهیان، طی یک روز میشود.
براساس گزارش‌های ارائه شده حرکات شنای غیرعادی در ماهیان مبتلا به چشم می‌‌خورد بنابراین در مواردی که شرایط محیطی فراهم باشد با مشاهده حرکات نامتعادل شنا می‌‌توان به استرپتوکوکوزیس مشکوک بود.
البته این علائم در تمامی ماهیان مبتلا دیده نمی‌شود. از این رو توجه به نکات ذیل به عنوان کلید اقدامات پیشگیری از وقوع بیماری حائزاهمیت است.
الف) حفظ کیفیت مناسب آب کارگاه
ب) استفاده از موادغذایی سالم و کنترل شده
ج) پاکیزه نگهداشتن محیط و رعایت بهداشت کارگاه و پرسنل
د) در قرنطینه نگهداشتن ماهیان جدیدالورود به کارگاه
ه) شناسایی گونه‌های حساس، اقدام سریع به شناسایی و تشخیص و درمان در صورت بروز بیماری
عوامل تاثیرگذار در بروز بیماری
اغلب عوامل بیماریهای عفونی در ماهیان را میکروارگانیسم‌های فرصت‌طلب تشکیل میدهند. این بدان معنی است که حضور عوامل پاتوژن در محیط‌زیست ماهی جهت وقوع بیماری کفایت نمی‌کند.
لذا عوامل دیگری بایستی وجود داشته باشد که زمینه بیماریزایی عامل پاتوژن و غلبه آن بر سیستم ایمنی ماهی را فراهم سازد. به طور کلی این عوامل مستعدکننده را تحت عنوان «استرس» می‌‌شناسیم. تعدادی از عوامل استرس‌زا که در وقوع بیماری استرپتوکوکوزیس موثر هستند، عبارتند از:
الف) بالا رفتن درجه حرارت آب (به خصوص در فصل تابستان)
ب) بالا بودن تراکم ماهیان پرورشی
ج) دستکاری و برداشت محصول از استخر
د) پایین بودن کیفیت آب (بالا بودن آمونیاک یا نیتریت و...)
ه) رویش شدید گیاهی در منابع تامین آب
باکتریهای مختلف از نظر حدت بیماریزایی در گروه‌های مختلفی دسته‌بندی میشوند. در اين دسته‌بندی باکتریهای فرصت‌طلب واقعی دارای کمترین و باکتری‌هایی که به عنوان پاتوژن اولیه شناخته شده‌اند دارای بیشترین قدرت بیماریزایی هستند.
با توجه به دسته‌بندی فوق به نظر نمی‌رسد که باکتری استرپتوکوکوس یک پاتوژن فرصت‌طلب واقعی باشد و در پاره‌ای از موارد مشاهده شده که میتواند به عنوان یک باکتری مهاجم عمل کند.
طی یک مطالعه (Ferguson et al.1994) تعدادی از ماهیان Minnow,Zebra با غلظت بالایی از باکتری مواجه داده شدند. در این مطالعه تلفاتی حدود صددرصد طی دو تا چهار روز در ماهیان تحت آزمایش مشاهده شد.
لذا توجه به تشخیص سریع بیماری و مدیریت آن در جهت جلوگیری از بروز خسارات حائزاهمیت است. متاسفانه عدم توجه به انتخاب محل مناسب در گذشته زمینه بروز چنین مواردی را فراهم ساخته است. بالا بودن درجه حرارت آب خود زمینه بروز استرس دائمی و شیوع بیماری‌هایی از قبیل استرپتوکوکوزیس است.
در خصوص رویش‌های گیاهی هم به همین صورت. با توجه به اینکه این عوامل بستر مناسب برای کلونیزاسیون و تکثیر باکتری هستند نقش مهمی در حفظ عامل بیماریزا داشته و مداخلات پیشگیرانه‌ای از قبیل واکسیناسیون را نیز با توجه به استمرار حضور عامل در محیط تضعیف میکند.
رواج نادرست تهیه غذاهای ساختگی در مزارع نیز از عوامل تاثیرگذار در بروز این بیماری است به طوری که استفاده از شگ ماهیان جنوب یا سایر عناصر غذایی که میتوانند دارای بار آلودگی مختلفی باشند در شیوع و گسترش بیماری میتواند موثر باشند.
به این علائم توجه کنید!
شنای نامنظم،از دست دادن تعادل،بیحالی ، تیرگی پوست، اگزوفتالمی یک طرفه یا دو طرفه،کدورت قرینه، خونریزی در اطراف یا داخل چشم،صفحات آبششی، پایه باله‌ها، ناحیه شکمی و اطراف مقعد،آسیت، بروز زخمهای پوستی از جمله علائم بیماری در ماهیان مبتلاست.
البته در برخی از موارد ابتلا این امکان وجود دارد که ماهی‌ها تا زمان مرگ هیچگونه علائم کلینیکی نشان ندهند. از میان علائم فوق‌الذکر،خونریزی، بیرون زدن چشمها، شنای نامنظم و مرگ‌ومیر سریع از علائم شاخص بیماری محسوب میشود.
........گردآورنده : مجید شکاری – شیلات آبادان