استفاده از غذاهای فرموله شده در پرورش آبزیان

اغلب فعالیتهای آبزی پروری در کشور ما به دو روش متراکم و نیمه متراکم انجام
می شوند . تفاوت این دو روش از نظر مصرف غذا خیلی زیاد است . بدین معنی که هرچه تراکم ماهی در واحد سطح بیشتر می شود نیاز به غذاهای فرموله شده و غذای کامل بیشتر می شود . در روشهای پرورش غیر متراکم نیازی به دادن غذای اضافه بر آنچه که بطور طبیعی در آب وجود دارد نیست . در مقابل در روش نیمه متراکم می توان از غذاهای تک محصولی مثل گندم یا جو یا دانه های غذایی دیگر استفاده کرد . ولی این یک غذای کامل محسوب نمی شود . غذای کامل یک غذای فرموله شده است که مخلوطی از مواد مختلف می باشند .

اهمیت غذا در پرورش آبزیان :
مهمترین قلم هزینه های پرورش آبزیان مربوط به اقلام غذایی است و بنابراین با صرفه بودن یا نبودن طرح پرورش آبزیان مستقیماً به میزان و قیمت غذای مصرفی ارتباط پیدا می کند . از اینرو مسئله تأمین غذا و قیمت و کیفیت آن در ارتباط با یکدیگر هستند و حرفه پرورش آبزیان بشدت تحت تأثیر این پارامتر قرار دارد .
فرمولا1

معیارهای انتخاب نوع غذا در پرورش آبزیان :
1-    از نظر کیفیت متناسب با نیاز گونه مورد پرورش باشد .
2-     از نظر قیمت مناسب باشد .
3-     رشد مطلوب گونه مورد پرورش را تضمین نماید .
4-     سلامتی گونه مورد پرورش را تهدید نکند .
5-     ضریب تبدیل آن به گوشت با توجه به قیمت آن مناسب باشد .
6-     آب را آلوده نکند .
7-     شناور بودن یا غرق شوندگی و دوام آن در آب مناسب باشد .

¯ موادی که غذای فرموله شده از آنها ساخته می شود
این مواد عموماً ترکیبی از مواد حیوانی مثل آرد ماهی ـ آرد گوشت ـ پودر ضایعات کشتارگاهی ـ پودر خون ـ پودر پر و ... بعلاوه مواد گیاهی مثل پودر غلات ـ پودر یونجه و کنجاله دانه های روغنی و همچنین مقداری ویتامین و مواد معدنی می باشند که در صورت نیاز مواد چسباننده نیز به آنها اضافه می شود .
کیفیت موادی که در تولید غذا بکار می روند از نظر تازه گی و فساد بسیار مهم است .

¯ ترکیبات شیمیایی غذا :
هر غذای کامل آبزیان ترکیبی است از :
ü      کربوهیدراتها یا قندها مثل سلولز ـ نشاسته و گلوکز و غیره
ü       پروتئین ها
ü       چربی ها
ü       ویتامین ها  و مواد معدنی مثل کلسیم و فسفر و ویتامین Cمی باشد .

¯ انواع غذاهای فرموله شده :
معمولاً غذاهای فرموله شده را در بازار می توانید به یکی از اشکال زیر پیدا کنید . پلت ( دانه مصنوعی ) ـ خرده ریزه یا کنسانتره مخلوط اقلام غذایی ـ کیک یا کنجاله ـ توپی یا گلوله ای ـ پولک و غیره
فرمولا

¯ نکاتی در مدیریت غذادهی و تغذیه با غذای فرموله شده :
·    غذای فرموله شده باید بدفعات در روز مورد استفاده قرار گیرد هر چه تعداد دفعات غذادهی بیشتر باشد نتیجه بهتری بدست می آید .
·     مقدار غذای مصرفی در غذای فرموله شده و غذای تک محصولی خیلی تفاوت دارد و بستگی به ترکیبات شیمیایی غذا و شرایط دمایی و غیره دارد .
·         مقدار غذا باید بطریقی تنظیم شود که هیچگونه غذای اضافی در استخر باقی نماند .
·     غذاهای فرموله شده را نمی توان در استخر خاکی پاشید بلکه باید در ظروف یا سینی یا محل های خاص مناسب قرار داده شوند .
·     برای ماهیان سردآبی باید از غذاهای سبک و شناور استفاده کرد ولی برای میگو و ماهیان گرمابی باید از غذاهای غرق شونده با پایداری بالا استفاده نمود .

تهیه کننده : اداره امور آبزی پروران شیلات خوزستان

مقالات